De Paradox van het Positivisme

3 feb.

Als professioneel opgeleide coach vind ik het belangrijk om positiviteit uit te stralen naar mijn klanten toe. En toch: als ik zo af en toe op social media ronddwaal, stel ik vast dat het me wat té positief is. Zo ‘overdreven positief’ dat ik er echt soms het sch**t van krijg - sorry. Mag ik ook eens ‘down’ zijn, het negatieve zien en zagen, verdomme?

Hola! Even wachten! Deze intro is bedoeld om wat te confronteren … want eigenlijk wil ik het over iets anders hebben. Namelijk over hoe ik ‘positivisme’ zie, bekeken vanuit de invalshoek van polariteiten. En dus ook jij kan jezelf de vraag stellen: ‘Hoe kijk ik hier dan eigenlijk naar?’.

Positief, negatief … bipolair

Laten we eerst even halt houden bij ‘positief in het leven staan’ en alles wat daar dan bij komt kijken. Ik haal er wat bekende namen bij van mensen die ogenschijnlijk zeer positief overkomen en blijkbaar toch een donker kantje hebben. De meest in het oog springende is Robin Williams, een clown, een comedian, een entertainer pur sang … dacht ik. Maar er was blijkbaar meer. Robin is vandaag niet meer onder ons door zijn eigen toedoen. Jim Carrey is gelukkig wel nog in leven - hij heeft naar eigen zeggen al meerdere zware depressies doorgemaakt. Dwayne ‘The Rock’ Johnson, een topacteur en een van Hollywoods ‘tough guys’ van het moment: idem - depressief en dat al van heel jonge leeftijd. Stephen Fry, Brits acteur en comedian, heeft er al verschillende zelfmoordpogingen op zitten en is gediagnosticeerd als ‘bipolair’.

Minder of niet positief in het leven staan, is iets is wat we zelden zien aan de buitenkant. Het speelt zich voor heel wat mensen zelfs volledig binnenin af, in het individuele zelf. Heb je interne struggles en word je voortdurend gebombardeerd met eenzijdig positieve boodschappen, dan kan ik me perfect inbeelden dat dit het nog erger maakt. Want er is maar één ding in het leven dat telt voor jong en oud: gehoord en gezien worden voor wie je écht bent. Los van voorgekauwde systemen die claimen dat het geluk je zal toelachen als je er in meedraait.

Polariteiten creëren balans

Terug naar onze polariteiten dan. Stel je het volgende voor op een wit leeg blad: je hebt linksboven het beste en meest positieve scenario staan - geluk, blijdschap, liefde, goede gezondheid, schoonheid, … wat je maar wilt. Zou je je leven als een magneet bekijken, dan is dit de positieve pool van de magneet. Rechts beneden op je blad staat het (voor jou) tegenovergestelde: pech, melancholie, miserie, burn out, depressie, ziekte, … Dit is de negatieve pool van de magneet. Vanuit de polariteiten bekeken, kan je vervolgens links boven en rechts beneden op dezelfde hoogte brengen zodat je ergens in het midden een ‘balans’ vindt. Deze balans is het midden van de magneet, een neutraal punt van dankbaarheid, rust, waarheid, tevredenheid - ‘equanimity’ in het Engels. Dit punt kan enkel bestaan omdat de uitersten bestaan. Zoals Carl Jung zei: ‘Wholeness is only possible via the coexistence of opposites. In order to know the light, we must experience the dark’.

Even uittesten

Een kleine oefening voor jezelf zodat je dit in je eigen praktijk kan testen.

Neem een situatie waarvan je voelt dat alles precies loopt zoals jij het wilt: er kan niks misgaan.

Links boven op je blad:

Maak een lijstje van een vijftal zaken die in je voordeel spelen en die aantonen dat je het prima voor elkaar hebt: rangschik ze in volgorde, het allerbelangrijkste komt bovenaan.
Bekijk dit ‘positieve’ lijstje en blijf even stil staan bij elk onderdeel: hoe zit er telkens toch ook iets negatiefs in?
Ervaar hoe je door stap per stap van boven naar beneden op te schuiven in de positieve pool, stapje voor stapje een realistischer licht laat schijnen op de situatie.

*Carl Jung : ‘Wholeness is only possible via the coexistence of opposites. In order to know the light, we must experience the dark’.*

Rechts onder op je blad:

Maak een lijstje van evenveel worst-case-scenario's: wat kan er allemaal misgaan - beeld je in dat alles tegen zit. Rangschik ze in volgorde: het allerergste komt onderaan.
Bekijk dit ‘negatieve’ lijstje en blijf even stil staan bij elk onderdeel: hoe zit er telkens toch ook iets positiefs in?
Ervaar hoe je door stap per stap van beneden naar boven opschuift in de negatieve pool, stapje voor stapje licht in het donker ziet.

Ter reflectie:

Wat gebeurt er naarmate je opschuift van boven naar beneden en terug?

Benoem je gevoelens als je dit doet: wat gaat er door je heen?
Als je via polariteiten inzicht krijgt in positivisme of positief in het leven staan, wat betekent dit dan voor jou als persoon en hoe beïnvloedt het jou?
Wil je in een staat van ‘equanimity’ geraken, denk dan ook eens na over waar dat punt van ‘in balans zijn’ juist voor staat:
- Is het een vorm van neutraliteit?
- Is het gelukkig zijn maar op een meer realistische manier?
- Bestaat het überhaupt wel?
- Of is het normaal dat je vandaag ‘up’ bent en morgen ‘down’?
- En wat is dan ‘up’ - bestaat ‘positivisme’ wel of is het iets dat onze maatschappij voorschrijft?

Van nature gaan mensen vaak op zoek naar het negatieve - dat bewijzen talloze studies. De focus leggen op het positieve is dus een keuze: kiezen om het glas half vol te zien … ook al is het half leeg ;-)

Maken we het onszelf wijs?

Je kent vast en zeker wel dat gevoel van ‘ik ben content’, ‘wat een goede dag was het’, ‘alles zat mee’, ‘goed gewerkt en nu een glaasje wijn’. En dan gaat je telefoon. Je neemt op en krijgt niks dan slecht nieuws. Je hangt op: en nu? Wat is er met die geweldige dag gebeurd van vijf minuten geleden? Welk gevoel gaat winnen? Dat is letterlijk swingen in de polariteiten: de kunst is om dit vooral niet te doen. En dat vraagt oefening en bewustwording.

Waarom is dit zo lastig voor ons?

Ah … de vraag der vragen. Wat maakt dat wij mensen toch zo’n zwartkijkers zijn en het nodig hebben om continu verteld te worden dat er ook positieve elementen te vinden zijn, zelfs als alles tegenzit? Wat maakt dat we de dingen zo vaak positiever voorstellen dan dat ze zijn waardoor we op een bepaald punt teleurgesteld raken?

Ik heb daar een theorie over en die gaat als volgt. Wij mensen beseffen maar al te goed dat er veel ‘lelijkheid’ is in onze leefwereld maar we weigeren dit op een bewust niveau in de ogen te kijken. We blijven onszelf dus liever wijsmaken dat alles goed is, dat er veel schoonheid is en dat hiernaar streven het doel op zich is.

Maar is dat wel zo? Of is het allemaal maar een illusie? Het antwoord hierop is voor ieder van ons anders. Het nadenken hierover is al een stap in de goede richting. En dan is het kwestie van het vast te houden en er iets mee te doen zodat het een neurologische imprint wordt die jouw kijk op de wereld genuanceerder maakt.

Stay positive ;-)

Steve Dewindt

Motivator

Een vraag? Advies nodig? Vrijblijvend afstemmen?